⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 10 دقیقه
سوراخ کاری و برش قطعات جزء مهم ترین مراحل ساخت، تعمیر و نصب محصولات محسوب میشه. برای این امر از دریل استفاده میشه که باید روی دریل متههای مختلف نصب کنیم. مته ها در طرح، ابعاد و سایزهای متفاوت تولید میشن که با توجه به نیاز مصرف کننده و قطر سوراخ هایی که باید ایجاد بشه و نوع اتصال و ... برای استفاده انتخاب میشن. صنعت چوب یکی از مهم ترین صنایع تولید لوازم خانگی، اداری، دکوری و ... است که با توجه به بافت چوب و اتصالات و برش هایی که مخصوص این صنعت هست از مته های خاص خودش استفاده میکنه و ما توی این مقاله قراره با همدیگه 6 مدل مته که توی کارگاه های صنایع چوب استفاده میشن بررسی کنیم، پس با من همراه باش.
مته چیست؟ انواع مته مناسب نجاری
مته همون طور که گفتم در طرح و ابعاد گوناگونی تولید میشه. همه ما اولین تصوری که از مته داریم یک میله استوانه ای شکله که در قسمت نوک و کارگیر دارای شیارهای مارپیچی هست؛ اما این تصور تا حدودی غلطه و مته در اشکال و مدل های مختلفی که کاربردهای مختص به خودشون دارن تقسیم میشه. خب حالا بریم سراغ انواع مته مناسب نجاری و کار با چوب:
- مته کاجی (مخروطی)
- مته خزینه
- مته گازور
- مته چوب
- مته برگی (پروانه ای)
- مته گردبر
مته کاجی (مخروطی)
مته کاجی به مته مخروطی، مته پله ای و مته پلکانی معروفه. یه مته دوست داشتنی که خیلی به صرفه است و خریدنش رو به شدت توصیه میکنم. مته کاجی به شکلی طراحی شده که از نوک تا انتها دارای چند قطر مختلفه که از کمترین قطر تا بیشترن قطر ادامه داره. خب این یعنی چی؟ مثلا مته کاجی قطر 4 تا 25 میلیمتر توانایی ایجاد سوراخ هایی در بازه 4 تا 25 میلیمتر رو داره و نوک تیزش مثلا قطر 4 هست و پله پله تا نزدیک دنباله و جای اتصال که میرسه قطر بزرگتر میشه و هر وقت هر قطری مد نظرتون بود میتونید تا همون قطر سوراخ کاری رو ادامه بدید. از مته های کاجی برای سوراخ کاری سطح چوب، آلومینیوم، استیل و موارد مشابه استفاده میشه که این سوراخ ها برای تعبیه محل عبور کابل، لوله، سیم و... استفاده میشن و کلی کاربرد داره و با توجه به این که یه مته میخرید و میتونید سوراخ های متفاوتی ایجاد کنید یک بار هزینه کردید.
مته خزینه
شاید بارها شنیدید که باید سوراخ جای پیچ رو خزینه کنید! مته خزینه یک نمونه دیگه از انواع مته است که جهت سوراخ کاری به قصد خزینه کاری سوراخ به کار میره. خزینه کاری سوراخ یعنی اینکه سوراخ محل قرار گیری پیچ رو به شکلی ایجاد کنیم یا به اصطلاح پخ کنیم که کلگی پیچ هم سطح با چوب باشه و از سطح چوب بیرون نزنه. خزینه کاری تاثیر زیادی توی زیباتر شدن سوراخ محل قرارگیری پیچ داره. مته خیزنه در مدل های مختلفی از قبیل دوتیکه، مرغک دار و ... تولید می شه و با قطرهای متفاوت که بازم با توجه به قطر رزوه پیچ و اندازه پیچ باید مته خزینه رو انخاب کنید.
مته گازور
لولا گازور رو که دیگه همتون میشناسید و کسایی که توی کار تولید کابیند، کمدف جاکفشی و... هستن هر رزو با لولا گازور سر و کار دارن. مته گازور یا بهتره بگیم مته لولا در سایز بندی های مختلف تولید میشه که مناسب ایجاد حفره و سوراخ های محل قرارگیری لولاست. مته گازور در ساخت کمد، کابینت و ... نقش مهمی داره و بسیار پرمصرفه. هنگام استفاده از مته گازور باید دقت کنید از مته ای متناسب با سایز لولایی که انتخاب کردید استفاده کنید. مته لولا هم مثل مته های دیگه با قطرای مختلف تولید میشه که باید طبق نیاز و اندازه لولا انتخابش کنید.
لیست قیمت و راهنمای خرید انواع مته نجاری
مته برگی (پروانه ای)
مته برگی یا مته بیلی که به مته پروانه ای هم معروفه یه مدل دیگه از انواع مته است که از یک نیش و دو لبه تیز در اطراف نیش تشکیل شده و با قطرای مختلف تولید میشه. مته برگی هم برای سوراخ هایی با قطرهای مختلف استفاده میشه و توی تولید ظروف چوبی، لوازم دکوری، اتصال چند قطعه چوبی با مقطع دایره ای استفاده میشه. اینم جالبه بدونید این مته شیاری برای هدایت براده چوب نداره به همین دلیل بهتره کار سوراخ کاری رو توی چند مرحله انجام بدید.
معرفی انواع اتصالات چوب (6 سبک اتصال چوب در نجاری)
مته گردبر
مته گردبر جهت برش های دایره ای شکل در تولید محصولات چوبی، و برش محل قرارگیری لامپ هالوژنی قابل استفاده میشه. مته گرد بر نیز مثل مته های دیگه در قطرهای مختلف تولید میشه که متناسب با نیاز مصرف کننده قابل استفاده است. لازمه بگم که مته گرد بر در ساخت محصولات تزیینی، سازهای چوبی و ... قابل استفاده است. همچنین برای نصب مته گردبر بر روی دریل از رابط و محور مخصوص استفاده میشه و بعضی از مدلاش قابلیت گردبری گچ، فلز و... رو دارن و نکته مهم اینه مدل چوبش رو برای فلز استفاده نکنید خطر کله کردن داره و به آرامی و نرمی باید استفاده بشه. بعضی از گردبرها به صورت مدرج تولید میشن و میتونید با تهیه یکی از اون ها گردبری رو با قطرای مختلف انجام بدید.
مته چوب
همان طور که از اسمش مشخصه این مته مخصوص سوراخکاری چوبه حالا خود مته چوب مدلاهی مختلفی داره و البته باید بگم با قطر و طولای متفاوتی هم تولید میشه بعضی از مته های چوب طول زیادی دارن که یرای تولید محصولات چوبی با سوراخ های عمیق استفاده میشن مثل چوب قلیون و... مته چوب تقسیم میشه به مدلایی مثل مته داگلاس، کوکس، سه نیش، ایروین و.... مته های چوب مدل داگلاس قدرت پوشال برداریشون بالاست و بخش نیش رزوه دار هستش. مته سه نیش یا مرغک دار تمرکز بالایی رو برامون ایجاد میکنه و دقیق نوک یا همون نیشش توی مرکز و نقطه سوراخکاری فرو میره بعد سوراخ رو ایجاد میکنه. مته کوکس به طور اختصاصی برای چوبای سخت تولید شده و نیشش برنده نیست و اگر برای چوبای نازک استفاده کنید شک نکنید چوب ترک برمیداره و لب پر میشه. مته های ایروین جوری طراحی شدن که پوشال لای بخش های مارپیچی گیر نمیکنه و نوکشون یه نیش مخروطی و دوتا نیش در اطرافش داره.
سخن پایانی: چگونه مته مناسب کارمون رو انتخاب کنیم؟
خب تا اینجای کار با همدیگه مدلای مختلف مته چوب رو مرور کردیم و با نحوه کارشون آشنا شدیم. حالا حتما میپرسید چطوری مته مناسب کارمون رو انتخاب کنیم؟ بهتره از همون اول کار نوع سوراخ کاری رو مشخص کنید مثلا اگر برای اتصالات میخواید خب مته برگی یا گازور مورد مناسبیه یا اگر برای سوراخ با قطرای مختلف میخواید مته کاجی بهترین انتخابه. اگر براتون شکل ظاهری سوراخی که پیچ روش کار میشه بهتره مته خزینه رو انتخاب کنید و البته توی این انتخاباتون باید به قطر مته ها دقت کنید تا هزینه الکی نکرده باشید و مته واقعا مناسب کارتون باشه.
با هم نگاهی بندازیم به ایجاد سوراخ با مته برگی جهت اتصال چوب 👇