⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 12 دقیقه
مطمئنا اولین چیزی که برای اتصال قطعات چوبی به ذهنت میاد، میخ و پیچه. امروزه با پیشرفت‌های زیادی که تو صنعت چوب و نجاری شده، ابزار آلات زیادی وارد این بازار شده تا بتونن جایگزین مناسبی برای ابزارهای قبلی باشن. مهمترین مرحله تو ساخت و تولید محصولات چوبی، مونتاژ اونا هست. این مرحله باید طوری انجام بشه که کار کاملا تمیز و بی نقص به چشم بیاد و در عین حال مستحکم و کاربردی باشه. به همین دلیل نجاران و تولید کنندگان این محصولات به فکر استفاده از اتصالاتی افتادن که زیبایی و جلوه ظاهری کار رو حفظ می‌کنه تا اتصال قطعات در قسمت بیرونی کار نمایان نشه. زیرا افراد هنگام خرید وسایل و سازه‌های چوبی به این نکات توجه می‌کنن و براشون اهمیت داره. از نمونه اتصالات چوب که میشه بهش اشاره کرد، چوب گرد، بیسکویت چوبی، میخ چوبی و موارد مشابه دیگس. هر کدوم از اینها کاربرد و کارایی خاص خودشونو دارن که تو ادامه مطلب بهشون می‌پردازیم.
مونتاژ سازه‌های چوبی با اتصالات چوبی محکم
همونطور که گفتیم، برای مونتاژ محصولات چوبی پس از برش قطعات می‌تونی اونا رو با اتصالات چوبی به هم متصل کنی. این نوع اتصالات کاملا داخل چوب قرار می‌گیرن و داخل هم چفت میشن. پس از اون نمی‌تونی در ظاهر متوجه بشی که این قطعات با چی به هم متصل شدن. تو برای اتصال قطعات چوبی به هم از چه روشی استفاده می‌کنی؟ تا چه حد با اتصالات چوبی آشنایی داری؟ در ادامه به معرفی هر کدوم از اتصالات چوب می‌پردازیم که انواع مختلفی دارن و نجاران باید نسبت به سازه اونارو انتخاب کنن. مهمترین نکته‌ای که باید تو انتخاب این اتصالات در نظر بگیری، میزان دوام، استحکام و ضخامت چوبه. مطمئنا یک نجار حرفه‌ای راه‌های زیادی برای انجام کارهای ظریف و تمیز رو می‌شناسه. اما ما فقط کافیه بدونیم از چه اتصالی، چه زمانی استفاده کنیم که به این هدف برسیم.
اتصال لبه ای
این مدل اتصال جزو ساده ترین اتصالات چوبه و بیشتر برای کارایی استفاده میشه که اگر درز بین قطعات چوبی ایجاد بشه اتفاقی برای کل قطعه نمیفته و مورد دیگه اینه که از این نوع اتصال بیشتر توی مواقعی استفاده میشه که ابزار و لوازم ایجاد اتصالای دیگه رو نداریم. برای اتصال لبه ای باید قطعاتمون رو از قبل با رنده و گندگی آماده کرده باشیم به طوری که نری چوب ها کاملا صاف و یک دست باشن. این اتصال برای زمانی در نظر گرفته میشه که سرعت کار بیشتر از ظاهر اون اهمیت داره. برای این کار باید لبه های کار رو چسب کاری کنم و با کمک گیره یا پیچ دستی روی هم فیکس کنیم که بدون تکون خوردن و جا به جا شدن به هم بچسبن.
اتصال دم چلچله ای
یکی از محبوب ترین اتصالات نجاری اتصال دم چلچله ای اسمشه. نجارای حرفه ای و کاربلد به این روش اتصال خیلی علاقه دارن و برای محصولات مختلف استفاده میشه که زیبایی خاصی به کار می بخشه. برای ایجاد اتصال دم چلچله ای یا از پین اماده استفاده میشه یا با شابلون دستگاه دم چلچله زن این کار صورت میگیره. قطعات چوبی شبیه دم کبوتر یا چلچله از جنس چوبی که کار میکنیم تولید میشه و توی شکافی به همون اندازه با کمک چسب و اعمال فشار قرار می‌دیم.
اتصال میتر یا فارسی بر
اتصال میتر یا فارسی بر یکی دیگه از انواع اتصالات تو صنعت چوبه. از این اتصال معمولا برای ساخت در و پنجره، قاب عکس و موارد مشابه دیگه استفاده میشه که باید به صورت چهار گوش با زاویه 90 درجه باشن. برای برش چنین اتصالی باید هر سر قطعه چوب رو به صورت 45 درجه با دستگاه فارسی بر یا دورکن برش بزنید بعدش میشه اونارو با چسب چوب به هم بچسبونید یا از منگنه در پشت کار استفاده کنید. البته بعضی از نجارها که مسلط هستن برای ایجاد پخی و زاویه 45 درجه به راحتی با اره دستی هم این کار رو انجام میدن.
اتصال کام و زبانه
اتصال بعدی که میخوایم معرفی کنیم اتصال کام و زبانه است. این اتصال کاربردی و پرطرفدار بیشتر برای تولید صندلی و میز و درب و پنجره استفاده میشه که با توجه به نیاز و کارایی برای تولید لوازم دیگه هم میتونید استفاده کنید. اتصال کام و زبانه رو میشه با کمک تیغ های مخصوص اورفرز و سی ان سی ایجاد کنیم یا با همون وسایل دستی ساده مثل اره کام و زبانه رو بسازیم. یک قطعه کار دارای فرورفتگی و یه بخش حفره ماننده و قسمت دیگه تراشیده میشه متناسب با ابعاد حفره که بتونن با کمک چسب فیت و محکم بشن.
اتصال کنشکاف
اسمش انگار سخته، اتصال کنشکاف! اما جزو اتصالای کار راه انداز هست و سرعت انجامش بالاست. اتصال کنشکاف به این صورته که ما ضخامت و عمق چوب رو در نظر میگیریم و روی قطعه دوم به همون اندازه شیار ایجاد میکنیم و توی مرحله بعد با کمک چسب این دوتا قطعا رو به هم وصل میکنیم برای ساخت قفسه های چوبی اتصال کنشکاف روش خوب و کاربردی به حساب میاد.
اتصال لب به لب
این اتصال هم یکی از راه های متصل کردن دو قطعه چوب به هم دیگست که هم به صورت نود درجه قابل استفاده هست هم میتونید باری بیشتر کردن پهنا یا درازای چوبتون ازش استفاده کنید. برای ایجاد اتصال لب به لب بهتره از پین، میخ یا همون چوب گرد استفاده کنید تا خیالتون از استحکامش راحت باشه. برای این کار به اندازه قطر چوب گرد با دریل محل مورد نظر از هر دو قطعه چوب رو سوراخ کنید و چوب گرد رو داخل حفره‌ها بزارید. چوب گردها طول و اندازه بیشتری نسبت به میخ چوبی دارن و برای چنین اتصالاتی می‌تونن گزینه مناسبی باشن. اما باید قبل از این کار چسب چوب رو داخل حفره بزنی تا محکم تر باشه.
چوب گرد
همونطور که گفتیم، برای اتصالات چوبی مثل اتصال لب به لب میتونید از چوب گرد با طول و قطر مشخص استفاده کنید. چوب گرد یا دوبل شاخه‌ای تو ساخت مبلمان، سرویس خواب، محصولات تزیینی و غیره استفاده میشن. این اتصال از انواع اتصال پنهانه که کاملا داخل کار ثابت و محکم میشه. به این دلیل اتصال در ظاهر کار مشاهده نمیشه، پس ظاهری تمیز به کار تولید شده میده. نحوه اتصال چوب گرد به این صورته که پس از ایجاد حفره در محل مورد نظر، چوب گرد با چسب به حفره ایجاد شده روی قطعه کار می‌چسبه و یک اتصال مقاوم رو براش فراهم می‌کنه. چوب گرد با قطر و طولای مختلف تولید میشه که به قطعات کوچکتر که تقسیم بشه به اون قطعه های سایز کوچک میخ یا پین چوبی میگن.
با هم نگاهی به فیلم اتصال قطعات چوبی بیندازیم👇