اگر علاقه مند به لوازم هنری و دکوری باشید بدون شک صفحات مرتبط با منبت کاری، معرق کاری، ساخت احجام و سایر هنرهای چوبی را در اینستاگرام فالو کرده اید و زمانی که وارد این شبکه مجازی می شوید عکس های زیبایی در این حیطه مشاهده می کنید. حتما بارها با خودتون فکر کرده اید که چرا من منبت کاری، معرق کاری، ساخت مجسمه های چوبی و مابقی هنرهای مرتبط با چوب را انجام نمی دهم و فکر کنید برای آموختن این هنر لوازم متعدد و آموزش های بسیاری لازم دارید. پس اگر از فعالان هنر منبت کاری هستید یا به تازگی قصد گذراندن این دوره را دارید با ما همراه باشید که در این مقاله قصد داریم مطالبی مرتبط با منبت کاری که یکی از هنرهای پرطرفدار و ظریف از صنعت چوب می باشد را در اختیار شما قرار دهیم.
منبت کاری چیست؟
به ساده ترین شکل اگر بخواهیم توضیح بدهیم منبت کاری کنده کاری و حکاکی بر سطح چوب است که در نهایت طرح و شکل های زیبا با نقشهای برجسته بر روی قطعه کار ایجاد میشود. در آموزشگاه های خصوصی و دوره های فنی و حرفه ای کلاس های آموزش منبت کاری برگزار میگردد و اگر تمایل داشته باشید میتوانید برای آموزش بهتر دوره های خصوصی را نزد اساتید این هنر طی کنید. علاوه بر دوره های حضوری به راحتی با سرچ در گوگل میتوانید با کمک ویدئوهای آموزشی هنر منبت کاری را با کمترین هزینه بیاموزید. خوشبختانه برای شروع منبت کاری و خلق آثار زیبا نیاز به سرمایه بالایی ندارید و با ابزارهای دستی ساده و ذوق و خلاقیت می توانید آثار زیبایی را خلق نمایید.
لوازم منبت کاری
منبت کاری نیز مانند مشاغل و هنرهای دیگر به ابزار و لوازم مخصوص به خود نیاز دارد. محیط مناسب برای منبت کاری نیاز به فضایی دارد که میز کارتان و تعدادی ابزار دستی در آن جای داده شوند و شما کارتان را شروع نمایید. اما برای منبت کاری به چه لوازم دستی نیاز داریم:
- مغار
- چکش
- گیره
- میز کار
- لوازم تیزکاری مغار
- طرح منبت کاری
مغار
مغار اصلی ترین و مهم ترین ابزار منبت کاری میباشد که برای کنده کاری و تراشیدن چوب به کار میرود. مغار از یک دسته و یک تیغه تشکیل شده است که در چند گروه کلی تولید می شود و متناسب با نوع کار و طرحی که قرار است پیاده کند شکل تیغه ها متفاوت هستند. پنج گروه اصلی مغار وجود دارد که به شرح زیر میباشند:
- مغار خراطی: مغار خراطی از دستگیره بلندتر و تیغههای ضخیم تر تولید شده است و مخصوص ایجاد طرح و نقش و فرم دادن قطعه کار با دستگاه خراطی میباشد.
- مغار چکشی: مغار چکشی از مغار خراطی کوچکتر ولی از سایر مغارها بزرگتر میباشد و همان طور که از نامش مشخص است برای استفاده از آن هنگام کنده کاری و حکاکی بر سطح چوب از چکش استفاد میشود. دسته مغار چکشی معمولا به صورتی تهیه میشود که مناسب چکش خواری است.
- مغار انگشتی: مغار انگشتی به مغار قلمی نیز خوانده میشود که یکی از ظریفترین مغارها محسوب میشود. مغار انگشتی برای امور ظریف و ایجاد اشکال و طرح های ریز قابل استفاده است، همچنین برای استفاده از مغار انگشتی حرکت مفاصل انگشت اصلیترین نقش را بر عهده دارند.
- مغار مشتی: دسته مغار مشتی به شکلی طراحی شده است که هنگام تراشیدن و باربرداری از سطح چوب به راحتی درون مشت و کف دست قرار میگیرد و برای باربرداری نیرو از سمت مفصل مچ بر مغار وارد میگردد.
- مغار آرنجی: مغار آرنجی نیز یک نمونه دیگر از مغارهای مورد نیاز منبت کاری است که برای حرکت دادن آن و اجرای عملیات باربرداری از سطح چوب از نیرو و انرژی مفاصل آرنج استفاده می شود و قدرت باربرداری بالایی دارند.
علاوه بر تقسیم بندی بالا مغارها از لحاظ شکل دهنه نیز به گروه های مختلفی به شرح زیر تقسیم می گردند:
- مغار تخت: مغار تخت به آن دسته از مغارها اشاره دارد که فرم کلی تیغه تخت میباشد و به صورت تخت ناخنی، تخت گوشه دار و... تولید میگردند. مغار تخت مورد مناسبی برای باربرداری از زمینه کار است و برای ایجاد خطوط صاف و تمییز کردن گوشه ها نیز استفاده میشود. لازم به ذکر است که مغار تخت در سایزهای مختلف تولید میگردد که هر اندازه برای نقاط متفاوتی به کار میرود.
- مغار شفره: یک مدل دیگر از مغارها بر اساس شکل تیغه مغار شفره است که برای ایجاد خطوط در عرض های مختلف به کار میرود. مغار شفره به شکل حرف V تولید میشود و به سه دسته شفره باز، شفره جمع و شفره 45 درجه تقسیم می شود. از لحاظ جهت نفوذ نیش نیز مغار شفره به سه گروه نیش پیش، نیش پس و عمود نیش تقسیم میگردد.
- مغار گلویی: مغار گلویی برای ایجاد قوس با شعاع مختلف استفاده میشود و به سه گروه تمام گلویی، گلویی نیم باز و گلویی باز تقسیم میشود.
- مغار چاقویی: مغار چاقویی که به چاقوی منبت کاری معروف است از تنوع بالایی برخوردار است و در مدل های ممختلفی از قبیل خنجری، ناخنی، داسی و.... تولید میگردد که برای فرم دادن و تراشیدن چوب استفاده میشوند.
چکش
همان طور که در ابتدای متن ذکر شد برای منبت کاری از مدل های مختلف مغار استفاده میشود که بعضی مدل ها برای باربرداری به ضربات چکش و کوبه نیاز دارند تا نیروی لازم بر روی آنها پیاده گردد. چکش منبت کاری معمولا دارای کلگی پلاستیکی است اما در مواردی به صورت کوبه چوبی نیز تولید میشود و در ساخت کوبه از چوب های با تراکم بالا استفاده میکنند.
گیره
گیره و پیچ دستی ابزار آلات مهمی در صنعت نجاری هستند و در کارگاههای مختلف استفاده میشوند. منبت کاری نیز برای بالا بردن سرعت و دقت کار گیره و پیچ دستی های مختلف همچون گیره تفنگی، گیره F شکل و پیچ دستی را به کار میرود. از مزایای استفاده از گیره در منبت کاری می توان به بالا بردن تمرکز و پیشگیری از خطا اشاره نمود.
میز کار
میز کار یکی دیگر از بخش های مهم کارگاه منبت کاری شما محسوب میشود. برای تهیه میزکار ابعاد آن را متناسب با فضا و محیط کارتان در نظر بگیرید و دقت نمایید که ارتفاع مناسبی داشته باشد تا به اعضای بدن شما در هنگام کار آسیبی وارد نشود؛ تعیین ارتفاع مناسب میز کار منبت کاری بسیار ساده میباشد و کافی است هنگامی که سر پا ایستاده اید دست مشت شده خود را زیر چانه قرار دهید و انتهای ساعد دستتان را به عنوان ارتفاع میز کار در نظر بگبرید.
لوازم تیزکاری مغار
مغار از یک تیغه فلزی تشکیل شده است دهانه آن باید از قدرت کافی برای باربرداری و تراشیدن چوب برخوردار باشد. مورد مهمی که با گذر زمان به وجود میآید کند شدن تیغه و کارگیر است و حتی در مواردی سازندگان مغار در همان ابتدا نیز مغار را به اندازه برش چوب تیز نمیکنند و باید خود مصرف کننده عملیات تیزکاری را انجام دهد. تیزکاری مغار با استفاده از سنگ نفت و دستگاه سنگ سنباده انجام میشود.
طرح منبت کاری
برای انجام منبت کاری باید از قبل طرح و الگوی مورد نظرتان را پیدا کنید و با کمک کاغذ الگو بر روی چوب پیاده کنید. کاغذ الگو در تمامی نوشت افزار ها با قیمت مناسب به فروش می رسد و بهترین روش انتقال طرح بر روی چوب است. برای تهیه طرح منبت کاری میتوانید از مجله و کتاب های موجود در بازار استفاده نمایید یا با یک جستجوی ساده در اینترنت طرح منبت کاری های متنوعی تهیه کنید.
خرید لوازم منبت کاری
چوبینر عرضه کننده یراق آلات، ابزار آلات و ماشین آلات صنایع چوب میباشد؛ لوازم منبت کاری در مدل های مختلف با قیمت های متفاوت در فروشگاه اینترنتی چوبینر به فروش میرسد و با توجه به تنوع بالایی که دارند برای خرید هر محصول و مطلع شدن از قیمت لوازم منبت کاری همچون کوبه، مغار و ... به تگ قیمت محصولات مراجعه نمایید، در صورت نامشخص بودن قیمت و نیازمند استعلام تلفنی بودن با چوبینر تماس برقرار نمایید.